- بازار
- 12 مرداد 1404
- 416
آکنه و جوش دلایل به وجود آمدن + روش درمان
یکی از رایج‌ترین مشکلات پوستی ایجاد جوش و آکنه روی پوست، به ویژه پوست صورت، است که اغلب از سنین بلوغ آغاز می‌شود. رایج بودن این عارضه، باورهای اشتباه زیادی را ایجاد کرده است که موجب بروز مشکلات حادتر می‌شود. در این مقاله قصد داریم ابتدا به تفاوت جوش و آکنه بپردازیم و سپس در مورد انواع آن‌ها، دلایل، علائم و راهکارهای درمانی صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
آکنه چیست؟
آکنه نوعی عارضه پوستی است که اغلب افراد به‌ویژه نوجوانان را درگیر می‌کند. این اختلال پوستی مشکلی برای سیستم ایمنی بدن ایجاد نمی‌کند و عاملی برای بروز بیماری‌های دیگر هم نیست. این عارضه پوستی در نواحی مختلفی از بدن شکل می‌گیرد مانند صورت، بازو، پشت و کمر، شانه و قفسه سینه. رایج‌ترین ناحیه درگیر در بین اغلب مبتلایان، صورت است.
اما آکنه چه زمانی ایجاد می‌شود؟ زمانی‌که سبوم ترشح‌شده توسط غدد چربی و سلول‌های مرده، منافذ فولیکول مو را مسدود کنند. این امر موجب تجمع باکتری‌ها در منافذ بسته، شده و به‌صورت التهاب، تورم، قرمزی، درد و جوش بروز می‌کند.
تفاوت جوش و آکنه
باوری که بین عموم مردم رایج است، یکسان انگاری جوش و آکنه است. در حالی که جوش یک نشانه بیماری و آکنه خود بیماری است. جوش‌ها معمولا در شرایط خاصی مانند سیکل قاعدگی، با خوردن گرمیجات و … بروز می‌کنند و موقتی هستند. اما جوش‌هایی که به‌صورت مداوم شکل گیرند و مدت طولانی باقی بمانند، معمولا نشان از آکنه هستند.
با این حال باز هم آکنه بیماری خطرناکی نیست و در صورت درمان به‌موقع از لحاظ ظاهری نیز مشکلی ایجاد نمی‌کند.
انواع آکنه
جوش و آکنه بر اساس شکل ظاهری، دلایل شکل‌گیری، علائم و شیوه درمان باهم متفاوتند که در ادامه به برخی از رایج‌ترین انواع این بیماری های پوستی می‌پردازیم:
- آکنه روزاسه: معروف به آکنه بزرگسالی که با علائمی چون التهاب و قرمزی در بینی، گونه و پیشانی ایجاد می‌شود. بیشتر در افراد با پوست روشن و آن‌هایی که در معرض نور آفتاب قرار دارند، شایع است.
- کیست آکنه: شدیدترین نوع آکنه که در صورت بسته شدن منافذ پوست توسط باکتری ایجاد می‌شود. این نوع آکنه‌ها با درد و خارش همراهند و اغلب بزرگ، عمیق و پر از چرک هستند.
- جوش سرسفید: برآمدگی‌های سفیدرنگ روی پوست که اغلب به‌دلیل انسداد منافذ کوچک پوست ایجاد می‌شوند و بیشتر، نواحی چون پیشانی، چانه، گردن، بازو و سینه‌ها را درگیر می‌کند.
- جوش سرسیاه: همان جوش سرسفیدی است که چربی انباشته‌شده در منافذش به‌دلیل مجاورت با هوا، تغییر رنگ داده است.
- پاپول‌ها: نوعی عارضه عفونی که به‌صورت التهابات صورتی و قرمز ظاهر می‌شوند. پاپول‌ها جوش‌های سطحی هستند که ترکیبی از چربی و باکتری مسموم‌شده، منافذشان را بسته است.
- آکنه کومدونال: نوعی پاپول گوشتی که در پوست، برجستگی ایجاد می‌کند و در اشکال مختلف سرسیاه و سرسفید ظاهر می‌شود.
- پاسچول‌ها: پاپول‌های ملتهب و چرکی که رنگ قرمز مانندی دارند و مرکز آن‌ها، سفید و زرد است. با بسته شدن منافذ به‌دلیل تجمع سلول‌های ایمنی و باکتریایی یا تغییرات هورمونی ایجاد می‌شوند.
- ندول‌ها: پاپول‌های سفت و دردناکی که اغلب اندازه بزرگی دارند و در عمق پوست شکل می‌گیرند.
- آکنه قارچی: حاصل تخمیر بیش از اندازه و عفونت فولیکول مو در پوست است که در قالب جوش التهابی ریز و همراه با خارش ظاهر می‌شود.
دلایل ایجاد جوش و آکنه
جوش و آکنه به‌دلیل انسداد چربی در زیر پوست، ظاهر می‌شوند. اما چه دلایلی موجب تولید چربی بیش از اندازه و عدم امکان خروج چربی از بدن می‌شود؟ برخی از شایع‌ترین دلایل شکل‌گیری جوش و آکنه به شرح زیر است:
- استرس زیاد
- شرایط سنی
- اختلالات هورمونی
- سیکل قاعدگی نامنظم در خانم‌ها
- مصرف برخی داروها
- استفاده افراطی از لوازم آرایشی و برخی کرم‌ها
- عوامل ژنتیکی
- بارداری
هر یک از این موارد می‌توانند به نوعی موجب بروز اختلال در عملکرد بدن و در نهایت منجر به ظاهر شدن جوش و آکنه شوند.
علائم جوش و آکنه چیست؟
با توجه به مطالب گفته‌شده، تا حدودی با علائم جوش و آکنه آشنا شدیم. اما اگر بخواهیم کامل‌تر به نشانه‌های این عارضه پوستی بپردازیم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جوش‌های سرسفید و چرکی
- جوش‌های سرسیاه
- جوش‌های دارای التهاب و قرمزی در اطراف خود
- کیست‌های چربی زیر پوستی و دردناک
- جوش‌های غیر چرکی در صورت، بازو و قفسه سینه
روش‌های درمان جوش و آکنه
آکنه‌ها بسته به شدت و نوع، روش‌های درمان مختلفی دارند. انواع خفیف جوش و آکنه با روش‌های خانگی قابل درمان است اما در موارد شدیدتر، نیاز به مراجعه نزد پزشک و بهره‌مندی از روش‌های درمان دارویی است. در ادامه برخی از روش‌های موثر درمان جوش و آکنه را معرفی می‌کنیم.
- روش‌های خانگی؛ با استفاده از روتین پوستی متناسب با نوع پوست و تغییراتی در سبک زندگی مانند کاهش مصرف لوازم آرایش، تغذیه سالم و … .
- طب سنتی؛ با هدف دفع سموم از بدن انجام می‌شود و بی‌ضررترین روش درمان جوش و آکنه است. زیرا از مواد طبیعی و سالم چون شیر، عسل، سرکه سیب و … استفاده می‌شود.
- درمان دارویی؛ رتینوئیدها، بنزوئیل پراکسیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها که همگی میزان تولید چربی را کنترل کرده و موجب بازسازی سلول‌های پوستی می‌شوند. البته مصرف دارو برای درمان جوش و آکنه فقط و فقط با تجویز پزشک، مجاز است.
- پاکسازی یا لایه‌برداری پوست؛ که به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد اما یکی از موثرترین روش‌های پاکسازی، استفاده از لیزر است که در مقایسه با روش‌های جراحی خطرات و عوارض نسبتا کمتری دارد اما باید تحت نظر پزشک انجام گیرد.
آیا می‌توان از ایجاد جوش و آکنه پیشگیری کرد؟
برای اینکه بخواهید از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری کنید چند نکته وجود دارد که توجه به آن‌ها، بی تاثیر نیست. این راهکارها که اغلب مربوط به سبک زندگی افراد می‌شود، عبارتند از:
- نوشیدن 8 لیوان اب در طول روز
- داشتن رژیم غذایی سالم
- مصرف میوه و سبزیجات
- ورزش کردن به‌صورت منظم
- استحمام مرتب (سه بار در هفته)
- عدم استعمال سیگار
- پرهیز از فشار دادن جوش‌ها
- پاک کردن آرایش قبل از خواب
جمع‌بندی
با توجه به مطالب فوق می‌توان متوجه شد که جوش و آکنه عارضه جدی یا خطرناکی برای عموم مردم محسوب نمی‌شود. اما باقی ماندن رد آن‌ها روی پوست، از جنبه روحی و روانی تاثیرات منفی دارد. از همین رو مراقبت از پوست با داشتن روتین پوستی و سبک زندگی سالم، تا حد زیادی شما را از جوش و آکنه حفظ می‌کند. اما اگر چنین هم نبود، نگران نباشید. با راهکارهای مذکور و مراجعه به یک پزشک متخصص، می‌توانید به‌راحتی این عارضه را کنترل کنید.
